مشاوره حقوقی کیفری

این دعاوی یکی از زیر شاخه های حقوق جزا می باشد؛ و به دعاوی اطلاق می گردد که قانون گذار، انجام آن ها را خلاف قانون دانسته و شخص مرتکب را مستحق مجازات می داند. در دعاوی کیفری شخص مطرح کننده شکوائیه (برگه تقاضای شکایت در دادگاه های کیفری) جان، مال و آبرویش توسط شخص خاطی مورد تعرض قرار گرفته است، و حال درخواست رسیدگی را از دادگاه کیفری دارد.

براساس ماده ۲ قانون مجازات اسلامی:

هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم محسوب می‌شود.

در دادگاه های کیفری برخلاف دادگاه های حقوقی برای شخص خاطی جرایمی بر اساس قوانین کیفری و متناسب با جرم شخص صادر می شود؛ و جبران خسارت اعم از مالی، جانی  و … بسته به نظر قاضی دارد.

برای پیگیری روند پرونده های این نوع دعاوی بهتر است از وکلای مسلط بر قوانین کیفری کمک گرفت، زیرا بعضی از پرونده ها در این دعاوی حکم های سنگینی همچون قصاص و حبس عبد می گیرند و نیازمند به دفاعیه های محکم و قابل ارائه به دادگاه می باشند.

انواع دعاوی کیفری چه هستند؟

اختلافات کیفری انواع متعددی دارد ولی می توان به صورت کلی آن هارا در دو دسته طبقه بندی کرد، که به شرح زیر می باشد:

جرایم علیه اموال در دعاوی کیفری

بعضی جرایم کیفری در خصوص صدمه رساندن به اموال و حقوق مالی افراد است، یعنی فرد شاکی تقاضای رسیدگی به صدمات و آسیب های مالی را از دادگاه دارد.

جرایم علیه اشخاص

 

دعاوی کیفری رایج

در زیر به دعاوی کیفری رایج اشاره شده است:

• جرایم علیه اموال و حقوق مالی افراد
• جرایم علیه حقوق معنوی افراد
• جرایم منافی عفت و اخلاق عمومی
• جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی
• جرایم و تخلفات رانندگی
• جرایم علیه حقوق و کیان خانواده
• هتک حرمت منازل و املاک دیگران
• جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص
• جرایم مربوط به مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی
• سایر

چنانچه برای هریک به مشاوره حقوقی کیفری احتیاج داشتید، با ما تماس بگیرید. در ادامه به توضیح چند مورد از مهم ترین دعاوی کیفری می پردازیم:

سرقت نوعی دعاوی کیفری

معمولا طرح دعاوی کیفری در رابطه با این موضوع در دسته جرایم علیه اموال و حقوق مالی افراد قرار می گیرد. طبق ماده 197 قانون مجازات اسلامی سرقت عبارت است از ربودن مال غیر به صورت پنهانی.

کلاهبرداری

برطبق ماده 1 قانون تشدید مجازات هرکس از راه حیله و تقلب، مردم را به وجود شرکت ها، تجارت خانه ها یا کارخانه و مؤسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد، یا به امور غیر واقع امید وار نماید، یا از حوادث و پیش آمد های غیر واقعی بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار كند و به يكي از وسايل مذكور يا وسايل تقلبي ديگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حواله جات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آنها تحصيل كرده و از اين راه مال ديگري را ببرد كلاهبر‌دار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش ، به حبس از يك تا هفت سال و پر‌داخت جزاي نقدي معادل مالي كه اخذ كرده است، محكوم مي‌شود .براساس توضیحات کلاهبرداری جز دعاوی کیفری به حساب می آید.

ضرب و جرح

قانون مجازات اسلامی در ماده ۶۱۴ بیان میدارد:

هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضا یا منتهی به مرض دایمی‌یا فقدان یا نقص یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی‌علیه گردد، در مواردی که قصاص امکان نداشته باشد چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم‌ و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد و در صورت درخواست مجنی‌علیه مرتکب‌به پرداخت دیه نیز محکوم می شود.

تبصره – در صورتی که جرح وارده منتهی به ضایعات فوق نشود و آلت جرح اسلحه یا چاقو و امثال آن باشد مرتکب به سه ماه تا یک سال حبس ‌محکوم خواهد شد.

مراحل پیگیری دعاوی کیفری

دعاوی کیفری به صورت کلی شامل شش مرحله می باشد:

طرح شکوائیه

براساس قانن آیین دادرسی کیفری معمولا برای شروع رسیدگی به یک پرونده کیفری یا همان جرم،باید یک نفر که شاکی یا مدعی خصوصی نامیده می شود طرح شکوائیه انجام دهد. جهت تنظیم شکواییه بر روی لینک کلیک کنید.

دادسرا

پس ازطرح شکوائیه، بازپرس که قاضی تحقیقات مقدماتی می باشد تشخیص می دهد که آیا واقعا جرمی به وقوع پیوسته است یا نه و اگر نظرش در این راستا مثبت باشد با صدور قرار مجرمیت،پرونده را به دادگاه کیفری می فرستد.

دادگاه کیفری

قاضی کیفری با بررسی قرار مجرمیت و شواهد و مدارک موجود در پرونده، براساس قوانین کیفری اقدام به صدور رأی می کند.

دادگاه تجدید نظر

در اکثر پرونده ها مجرم می توانند تقاضای تجدید نظر کند؛ در این صورت پرونده به دادگاه تجدید نظر استان فرستاده می شود، ومتهم باید دلایل و اسناد خود را به دادگاه ارائه دهد.

دیوان عالی کشور

برخی از دعاوی کیفری به علت داشتن مجازات سنگین مانند اعدام؛ قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور می باشند، یعنی متهم می تواند تقاضای فرجام خواهی خود را به دادگاه تجدید نظر تقدیم کند تا در دیوان عالی کشور بررسی شود که رأی صادره براساس قوانین اساسی و شرعی بوده است یا خیر.

اجرای احکام

پس از صدور رأی قطعی، پرونده برای اجرای حکم در نظر گرفته شده توسط قانون گذار و قاضی؛ به اجرای احکام کیفری در دادسرای مربوطه فرستاده می شود.

دعاوی کیفری از جمله دعاوی پراهمیت

دعاوی کیفری مسئله بسیار مهمی است زیرا تأثیرات مخرب آن ها به صورت مستقیم بر جامعه و زندگی افراد می باشد؛ بنابراین قانون گذار باید به صورت قاطع و مقتدر با این دعاوی برخورد کند تا مجرمین اعمال مجرمانه خود را تکرار نکنند؛ همچنین درس عبرتی برای کل افراد یک جامعه باشد.

انواع دادگاه کیفری

براساس نوع جرمی که اتفاوق افتاده است، نوع دادگاه رسیدگی کننده به این نوع دعاوی متفاوت است:

دادگاه کیفری یک

براساس احکام پرونده ها به دادگاه کیفری یک سپرده می شوند. دعاوی کیفری که حکم آن ها اعدام، حبس ابد، حبس تعزیری بیش از ده سال، جرائم ساسی و مطبوعاتی و جرائمی که باید بیش از نصف دیه کامل به شاکی پرداخت شود، در این دادگاه بررسی می شود.

دادگاه انقلاب

براساس جرایم پرونده ها به دادگاه انقلاب سپرده می شوند. مطابق با ماده ۳۰۳ قانون آئین دادرسی کیفری، جرائمی همچون؛ جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، محاربه و افساد فی‌الارض، بغی، تبانی و اجتماع علیه جمهوری اسلامی ایران یا اقدام مسلحانه یا احراق، تخریب و اتلاف اموال به منظور مقابله با نظام، توهین به مقام بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام رهبری، تمام جرایم مربوط به مواد مخدر، روان‌گردان و پیش ‌سازهای آن و قاچاق اسلحه، مهمات و اقلام و مواد تحت کنترل در این دادگاه بررسی می شود.

دادگاه نظامی و روحانیت

براساس شخصیت مجرم پرونده ها به این دادگاه ها سپرده می شود، در صورتی که فرد حین انجام وظیفه مرتکب جرم شود، پرونده در دو دادگاه قابل بررسی می باشد.

دادگاه اطفال و نوجوانان

در صورتی که سن متهم دعاوی کیفری کم تر از 18 سال باشد، موضوع به این دادگاه مرتبط می شود.

دادگاه کیفری شماره دو

در صورتی که دعاوی کیفری مرتبط با هیچ یک از دادگاه های بالا نشود؛ به این دادگاه سپرده می شود؛ که به دادگاه عمومی نیز معروف است.

نکات مهم در خصوص دعاوی کیفری

• داشتن اهلیت در طرح شکوائیه الزامی است. براساس قوانین اسلامی در ایران اهلیت به معنا داشتن سن لازم است که در دختران نه سالگی و در پسران پانزده سالگی است، البته در دادگاه ها معمولا سن هجده سال تمام ملاک است. در صورت نداشتن سن لازم شاکی باید قیم یا ولی داشته باشد.
• جرائمی که فاقد جنبه عمومی هستند تنها با شکایت شاکی قابل پیگیری می باشند؛ مانند افترا، توهین، فحاشی و …
• در جرائم دارای حداکثر تا شش ماه حبس تعزیری، جرائم منافی عفت، جرائمی که مرتکب آن اطفال زیر پانزده سال باشند،جرائمی که در شهرهای کوچک (بخش) ارتکاب یافته که فاقد دادسرا باشند؛ پرونده مستقیما به دادگاه ارجاع داده می شود و به دادسرا نمی رود.
• دادگاه کیفری شماره یک و دادگاه انقلاب با حضور سه قاضی تشکیل می شود.

تفاوت دعاوی کیفری و حقوقی

1. برای افراد مجرم در دادگاه کیفری مجازات تعیین می شود ولی در دادگاه حقوقی مجازاتی برای فرد در نظر گرفته  نمی شود و فرد را تنها ملزم به انجام وظایف قانونیش می کند.
2. شکوائیه کیفری را در هر کاغذی می توان نوشت ولی درخواست های حقوقی حتما باید در برگه ای به نام دادخواست نوشته شود تا مورد پذیرش دادگاه باشد.
3. شکایات کیفری قبل از ارجاع به دادگاه به دادسرا فرستاده می شوند ولی دادخواست های حقوقی مستقیما به دادگاه فرستاده می شوند.
4. دادخواست تجدید نظر در دادگاه های حقوقی فقط توسط وکلا دادگستری داده می شود.
5. پرونده های مرتبط با دعاوی کیفری پس از پس گرفتن شکوائیه توسط شاکی، اگر دارای جنبه عمومی هم باشد، مختومه اعلام نمی شود.
6. در دعاوی کیفری به فرد شکایت کننده شاکی، به طرف مقابل متشاکی یا متهم، به موضوع پرونده موضوع اتهام و برای دعوت کردن متهم به دادگاه از برگه ای به نام احضاریه استفاده می شود، ولی در دعاوی حقوقی به شکایت کننده خواهان، به طرف مقابل او خوانده، به موضوع پرونده خواسته و برای خوانده برگه ای به نام اخطاریه صادر می شود.
7. در دعاوی کیفری متهم اگر به احضاریه توجه نکند، او را جلب و به زور به دادگاه می برند ولی در مورد شخص خوانده شده در دادگاه حقوقی اینطور نیست و دادگاه منتظر وی نمی ماند و معمولا رأی را به نفع خواهان می دهد.
8. هزینه های دادرسی دعاوی حقوقی و کیفری باهم متفاوت است.

موارد مهم در شکوائیه

1. مشخصات کامل و آدرس دقیق شاکی
2. مشخصات و آدرش مرتکبین جرم (در صورتی می دانستید.)
3. آدرس محل وقوع جرم
4. توضیح عمل مجرمانه مورد ادعا(چگونگی و تاریخ وقوع آن)
5. دلایل ارتکاب جرم( در صورت وجود شهود)
6. بیان میزان خسارت و ضرر و زیان(درصورت ورود خسارت و امکان اثبات آن)

نمونه ای از شکوائیه

ﺷــﺎﮐﯽ

ﻧﺎم وﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ……….. ﻧﺎم ﭘﺪر ………..ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﻮﻟﺪ ……….ﺷﻐﻞ ﻣﯿﺰان………… ﺗﺤﺼﯿﻼت ……..وﺿﻌﯿﺖﺗﺄﻫﻞ …….ﺗﺎﺑﻌﯿﺖ ﻣﺬﻫﺐ……

ﺷﻤﺎره  ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ……. ﻣﺤﻞﺻﺪور……. ﺷﻤﺎره ﻣﻠﯽ……… ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ (ﺑﺎﮐﺪ ﺷﻬﺮ)……….ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ……….ایمیل……..

ﻧﺸﺎﻧﯽ دﻗﯿﻖ :…………………….

ﮐﺪ ﭘﺴﺘﯽ:………………

وﮐﯿﻞ/ﻧﻤﺎﯾﻨﺪهﺷﺎﮐﯽ…………………

ﻧﺎم وﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ……… ﻧﺎم ﭘﺪر……. ﺷﻤﺎره ﻣﻠﯽ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ (ﺑﺎﮐﺪ ﺷﻬﺮ)……… ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ………………..اﯾﻤﯿﻞ………….

ﺳﻤﺖ: ﺷﻤﺎره ﭘﺮواﻧﻪ وﮐﺎﻟﺖ ﯾﺎ ﻧﺎﻣﻪ :………………… ﻧﺸﺎﻧﯽ دﻗﯿﻖ : …………….ﮐﺪ ﭘﺴﺘﯽ:………………..

ﻣﺸﺨﺼﺎت و ﻧﺸﺎﻧﯽ ﻣﺸﺘﮑﯽﻋﻨﻪ/ ﻣﻈﻨﻮن

ﻧﺎم و نام خانوادگی ……………ﻧﺎم ﭘﺪر……….. ﺷﻤﺎره ﺗﻠﻔﻦ…………..ﻧﺸﺎﻧﯽ: ……………….

ﺷﮑﺎﯾﺖ

ﻣﻮﺿﻮع ﺷﮑﺎﯾﺖ:………………………………

ﺑﻪ ﺷﺮح ﭘﯿﻮﺳﺖ…………………..

ﻣﺤﻞ وﻗﻮع ﺟﺮم: ﺗﺎرﯾﺦ وﻗﻮع ﺟﺮم:…./…/ ﺳﺎﻋﺖ :…………..

ﻣﯿﺰان ﺿﺮر وزﯾﺎن ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ:……………….

ادﻟﻪ  وﻗﻮع ﺟﺮم…………………….

ﻣﺸﺨﺼﺎت و ﻧﺸﺎﻧﯽ دﻗﯿﻖ ﺷﻬﻮد و ﻣﻄﻠﻌﺎن / ﺳﺎﯾﺮ ادﻟﻪ اﻣﻀﺎء ﯾﺎ اﺛﺮ اﻧﮕﺸﺖﺷﺎﮐﯽ

شرح شکایت

ﺗـﺎرﯾــﺦ : ……………………………………………………… ﺷﻤﺎره ﭘﺮوﻧﺪه : …………………………………. ﺷﻤﺎره ﺑﺎﯾﮕﺎﻧﯽ : …………………………………. ﺷﺮح ﺷﮑﺎﯾﺖ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ، ﺷﻤﺎره ﻣﻠﯽو اﻣﻀﺎء ﯾﺎ اﺛﺮاﻧﮕﺸﺖ ﺷﺎﮐﯽ

کلام آخر

به طور خلاصه باید بیان داشت که توجه به دعاوی کیفری در هر کشوری بسیار اهمیت دارد زیرا یکی از روش های جلوگیری از ازدیاد این گونه جرایم به حساب می آید.در جرایم کیفری، داشتن یک وکیل خوب، کارکشته و با تجربه در زمینه های کیفری  بسیار راه گشا خواهد بود.