مسئله احراز و اثبات مالکیت دو موضوع جدا از هم است و بسیار بحث داغ در پرونده های دادگاهی است. ولی اینکه احراز مالکیت و اثبات مالکیت چه تفاوتی دارند؟ و هم چنین به طور کلی چگونه می توان با یک سند عادی این موضوع را اثبات و احراز کرد. در این مقاله به این موضوعات خواهیم پرداخت با ما همراه باشید.
منظور از اثبات مالکیت و احراز مالکیت به چه معناست؟
مالکیت یک ملک مسئله ایست که ممکن است بسیاری از افراد با این مسئله درگیر باشند. ولی اینکه چه مشکلاتی باعث می شود افراد نیاز به احراز و اثبات مالکیت در این مورد را داشته باشند باشند فراوان است که به این موضوع خواهیم پرداخت ولی در ابتدا بهتراست تفاوت بین احراز مالیک و اثبات را بررسی کنیم و به طور دقیق متوجه مفهوم این دو اصطلاح باشیم.
وقتی شخصی صاحب یک ملک است و این موضوع را باید به قانون اثبات کند احراز مالکیت گفته می شود. ولی برای اینکه شما بتواید اثبات کنید که صاحب ملکی هستید باید ابتدا برای قانون ای موضوع محرض شود.
تفاوت های اصلی بین احراز و اثبات مالکیت
احراز مالکیت:
- احراز مالکیت به معنای تأیید رسمی و تصدیق مالک بودن یک فرد یا نهاد است.
- این فرآیند اغلب توسط دفاتر ثبت اسناد و املاک انجام می‌شود.
- اسناد ثبتی رسمی مانند سند مالکیت ممکن است به عنوان ابزار احراز مالکیت مورد استفاده قرار گیرد.
اثبات مالکیت:
- اثبات مالکیت به معنای ارائه مدارک و شواهدی جهت نشان دادن حقیقت مالکیت است.
- این فرآیند شامل ارائه اسناد، شواهد شفاهی یا دیگر مدارکی است که توجیه کننده مالکیت فرد یا نهاد را نشان دهد.
- اثبات مالکیت ممکن است در دادگاه یا در مواقعی که اختلاف در مورد مالکیت پیش آمده باشد، اجرا شود و به تدریج مدارک و شواهد بر اساس قوانین حقوقی مورد تأیید باشد.
اثبات مالکیت یعنی چه؟
مالکیت به رابطه مستقیمی اشاره دارد که بین افراد و یک مال وجود دارد. این رابطه این امکان را برای افراد فراهم می کند تا دیگران قادر به تصرف در مال نشوند. مالکیت به این معنی ست که فردی که مالک است، با استناد به این رابطه، از مال خود بهره مند شود. البته این امور گاهی اوقات باعث ایجاد مشکلاتی و مسائلی می شود که فرد مجبور می شود مالکیت خود را اثبات و احراز کند. این مسئله نیازمند داشتن مدارک مهمی ست، که سند رسمی از مهم ترین آن ها می باشد.
در مواقعی که در مالکیت یک مال اختلاف ایجاد شود، نیاز به اثبات مالکیت پیش می آید. در این صورت یکی از طرفین ممکن است به دادگاه مراجعه کند و درخواست اثبات مالکیت را ارائه دهد. این فرایند دارای روش ها و راه‌حل های خاص خود است که باید به بهترین نحو از آن ها استفاده کرد. گفتن این نکته نیز ضروری است که مالکیت اصلی به صورت دائمی و مطلق است.
احراز مالکیت یعنی چه؟
مالکیت یک فرد و اثبات آن نسبت به یک مال، به عنوان احراز مالکیت شناخته می شود. این احراز مالکیت زمانی انجام می شود و اهمیت این فرآیند در این است که چندین نفر همزمان ممکن است ادعای مالکیت بر روی یک ملک را داشته باشند، که این شرایط نیازمند احراز مالکیت می شوند. این اختلافات ممکن است به دلیل نظرات مختلف بروز کند و حل آن بر اساس قوانین انجام می شود.
به همین دلیل، دادگاه جهت احراز مالکیت اطلاعات لازم را از فرد جستجو می کند و زمانی که این مالکیت ثابت نشد، فرد باید مدارک و مستندات خود را به دادگاه ارائه دهد. برای احراز مالکیت، می توان از شاهدان استفاده کرد که ساده ترین راه اثبات آن می باشد. به این ترتیب، هنگامی که فرد دسترسی به سند مالکیت ندارد، حضور یک شاهد می تواند به احراز مالکیت کمک کند. لازم است که از معیارهایی که دادگاه برای اثبات صداقت و راست گویی مورد استفاده قرار می دهد، به بهترین شکل استفاده شود.
روش های اثبات مالکیت
روش های اثبات مالکیت ممکن است بسته به نوع مال و شرایط مختلف متفاوت باشند. در ادامه، چند روش اثبات مالکیت ذکر شده اند:
- سند رسمی:
استفاده از اسناد رسمی مثل عقد خرید و فروش، سند مالکیت، یا سند وارثی به عنوان اثبات مالکیت معمولاً قابل قبول است. - تصاویر و فیلم ها:
ارائه تصاویر و فیلم هایی که مالک را در حال استفاده یا حضور در ملک نشان دهند، می تواند به عنوان اثبات مؤثری محسوب شود. - شواهد مالی:
ارائه مدارک مالی مانند فاکتورها، رسیدها، یا حساب های بانکی که به نام مالک است، می تواند برای اثبات مالکیت مفید باشد. - اماره تصرف:
یکی دیگر از راه ها اماره تصرف است. طبق قانون ۳۵ ماده مدنی “تصرف به عنوان مالکیت، دلیلی بر مالکیت است. به این منظور از آن برای اثبات مالکیت استفاده می شود.” - گواهی نامه ثبت
در برخی از موارد، ثبت مالکیت در دفاتر املاک و ثبتی شهرداری به عنوان گواهی نامه ای برای مالکیت شناخته می شود. - شهود و گواهی شاهدان:
گاهی اوقات شهود افرادی که شاهد بر امور مالکیت بوده اند و گواهی ایشان می تواند به عنوان اثبات مورد قبول باشد. - استفاده فعال از مال:
نحوه استفاده فعال از ملک می تواند به عنوان یک شاخص اثباتی برای مالکیت مطرح شود. به عنوان مثال، پرداخت مالیات یا هزینه های مرتبط با ملک.
مهم است که مدارک معتبر و قانونی باشند و به شکل دقیق و کامل ارائه شوند تا اثبات مالکیت به درستی انجام شود.
شرایط طرح دعوای احراز مالکیت چگونه است؟
بنابر تفاوت میان احراز و اثبات مالکیت، از روش های مختلفی برای طرح دعوای احراز مالکیت می توان استفاده کرد. زمانی که یک فرد شرایط لازم برای احراز مالکیت را دارا باشد، می تواند برای شکایت از این مسئله اقدام کند. از روش های اساسی و اصولی که افراد برای این موضوع می توانند اقدام کنند روش های زیر را می توان نام برد:
- ارائه قرارداد کتبی و شفاهی
شخصی که خواهان دعاوی است، می تواند یک قرارداد را به صورت کتبی یا شفاهی آماده کرده و آن را به دادگاه ارائه دهد. این اقدام در صورت عدم دسترسی به سند رسمی، به عنوان یک اثبات مالکیت مورد استفاده قرار می گیرد. - تایید اعتبار قرارداد
تایید اعتبار قرارداد نیز برای فردی که ادعای مالکیت می کند، می تواند به احراز مالکیت او کمک کند. اگر سند مورد تایید قرار نگیرد، باید اعتبار آن در دادگاه تایید شود. - درخواست الزام برای تنظیم سند
درخواست الزام برای تنظیم نمودن سند نیز موضوع مهمی است. در این موارد، دارنده سند باید به آن عمل کند تا بتواند به اثبات مالکیت خود بپردازد.
اثبات مالکیت برای ملک های بدون سند ثبتی چگونه است؟
نکته اول اینکه هیشه اینطور نیست که اسناد باسابقه ثبتی برای اثبات مالکیت به دادگاه ارائه داده شوند. گاهی اسنادی وجود دارند که بدون سابقه ثبتی هستند، اما از اهمیت زیادی برخوردارند. بنابراین، بسیاری از افراد فکر می کنند که رسیدگی به چنین پرونده هایی غیرممکن است. در حالی که بهتر است بدانید اثبات مالکیت اسناد فاقد سابقه ثبت، موضوع تفاوت احراز و اثبات مالکیت را به پیش می برد.بر طبق ماده ۳۷ قانون مدنی، “نقل و انتقالات این املاک مورد بررسی قرار می گیرند و این املاک چیزی جز عقود تملیکی نمی باشند. بدین ترتیب، نیازی به نگرانی نیست و هر موضوعی مربوط به خودش را در دادگاه دارد. همچنین، بعد از گذشت مهلت های ۹۰ روزه و ۳۰ روزه، هیچ اعتراض حقوقی یا جزائی ممکن نیست.”این جریان ثبتی تحت شرایط خاصی قابل اصلاح و ابطال است. بنابراین، می توان گفت که هیچ گونه اعتراضی در اثبات مالکیت پس از گذشت این مهلت ها وجود ندارد و باید تا قبل از آن برای اعتراض اقدام کرد.
وکیل خوب برای احراز و اثبات مالکیت
با توجه به آشنایی با تفاوت احراز و اثبات مالکیت، بهتر است بدانید که مسائل مربوط به این دو موضوع پیچیده هستند. برای رسیدگی به این مسائل، تنها توسط یک وکیل ماهر و دانا امکان‌پذیر است که از تمامی قوانین در این زمینه اطلاعات کاملی داشته باشد. همچنین، در این زمینه، مدارک باید به گونه‌ای تهیه شوند که هر گونه نقص در ارائه این مدارک ممکن است باعث رد پرونده شما در دادگاه شود. به این منظور، وکیل به شما کمک می‌کند تا بتوانید این مدارک را به بهترین شکل آماده کنید. این روش، باعث می‌شود روند پرونده شما با موفقیت بیشتری مواجه شود و زمان کمتری طول می‌کشد تا به حق و حقوق شما دست یابید.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم تا به طور دقیق و اصولی مسائل و تفاوت های مربوط احراز و اثبات مالکیت را بررسی کنیم. گروه تا وکیل نیز در این حوزه در کنار شماست. اگر نیاز به هرگونه مشاوره و وکیل باتجربه داشتید باما تماس بگیرید.
سوالات متداول احراز مالکیت و اثبات مالکیت چه تفاوتی دارند؟
- آیا احراز و اثبات مالکیت همیشه به همراه هم انجام می شوند؟
احراز و اثبات مالکیت به نحوی به هم پیوسته هستند، اما این دو مرحله ممکن است در شرایط مختلف به تنهایی نیز اجرا شوند.
در بسیاری از موارد، احراز مالکیت از طریق ثبت اسناد در دفاتر ثبت اسناد و املاک انجام می‌شود، در حالی که اثبات مالکیت ممکن است در دادگاه یا در مواجهه با اختلافات حقوقی صورت گیرد. - وکیل چه نقشی در احراز و اثبات مالکیت بازی می کند؟
وکیل با داشتن دانش حقوقی و تجربه لازم، در فرآیندهای احراز و اثبات مالکیت به عنوان مشاور و نماینده حقوقی مشتریان ایفای نقش می‌کند.
وکیل می‌تواند به مشتریان کمک کند تا مدارک مورد نیاز را به بهترین شکل آماده کنند و در صورت لزوم، در دادگاه به اثبات مالکیت کمک نمایند. - اثبات مالکیت با قولنامه امکان پذیر است؟
بله با توجه به برخی از شرایط خاص امکان پذیر است، جهت اثبات مالکیت با شرایط و هر پرونده و شواهد و مواردی مثل شهادت شهود، مدت تصرف، هزینه های پرداخت شده و… ممکن است.