دادنامه چیست؟

کسانی که در گیر و دار یک مشکل قضایی هستند یکی از مسائلی که با آن مواجه می شوند این است که، اصطلاحات حقوقی به چه معناست و در چه جایگاهی چه کسانی ازآن استفاده می کنند، یکی از این اصطلاحات برای بسیاری سوال است این است که دادنامه چیست؟ بهتر است بدانید که دادنامه یک اصطلاح حقوقی ست که افراد در زمانی که در دادگاه ها هستند حال دادگاه حقوقی باشد  یا کیفری فرقی ندارد، حتما کلمه دادنامه را شنیده اند. در ادامه به بررسی دقیق این اصطلاح و هم چنین موارد مربوط به این مسئله را بیان می کنیم.

تعریف دقیق دادنامه

1. تعیین کردن و ابلاغ جلسات رسیدگی با هر دو طرف پرونده
2. گوش کردن به صحبت ها و ادعای هر دو طرف
3. بررسی کردن و نتیجه گیری های مربوط به پرونده و صحبت های طرفین دادگاه
4. بررسی قوانین مربوط به مشکل و مسئله و تعیین حکم دادگاه
5. صدور حکم پرونده و ابلاغ آن به طرفین دادگاه

نکات مهم مربوط به دادنامه

1. وقتی گفته می شود قاضی باید به طور دقیق تمام نکات مربوط به جزئیات دادنامه را ثبت نماید به این معنی ست که هیچ بهانه ای نباید باعث شود از این موضوع سر باز زند. یعنی قاضی نباید به دلایلی مثل سکوت قانون گذار، یا ابهام داشتن مسئله و یا هر موضوع دیگری رای دادگاه را صادر نکند.
2. همانطور که گفتیم حکمی که قاضی صادر می کند، یا حکم است یا قرار. ولی گفتن این نکته مهم است که حکم دادگاه هر چیزی که باشد وقتی مکتوب شود و به طرفین پرونده اعلام شود، دادنامه می گویند.
3. این یعنی وقتی قاضی پس از اینکه صحبت های و دفاعیات اشخاص را شنید و بررسی کرد و رای نهایی خود را به صورت شفاهی اعلام کرد، دیگر دادنامه اسم ندارد. چون طبق توضیحاتی که دادیم زمانی به رای قاضی دادنامه می گوییم که به شکل مکتوب اعلام شده باشد.

دادنامه وقتی صادر می شود در 3 نسخه تهیه می شود یکی به صورت دستی توسط قاضی که به امضای خود قاضی دادگاه می رسد و بایگانی میشود، 2 نسخه دیگر به صورت تایپی به امضای طرفین پرونده مورد بررسی رسیده و به طرفین ابلاغ میشود.

انواع دادنامه

دادنامه از جهات مختلفی انواع مختلف دارد یکی اینکه این رای دادگاه در کدام دادگاه صادر شده باشد؛ یعنی دادنامه در دادگاه بدوی صادر شده است یا در دادگاه تجدید نظر که از جهت اصطلاح حقوقی باهم تفاوت دارند. نوع دیگر آن تصمیمی ست که دادگاه گرفته است و کارکردی که آن دادنامه دارد:

• حکم
  حکم نهایی دادگاه که تصمیم نهایی را درباره یک پرونده حقوقی یا کیفری اعلام می‌کند.
• قرار
  یک نوع حکم که ممکن است موقت باشد و معمولاً مرتبط با پرونده‌های کیفری باشد.
• رأی
  تصمیم دادگاه در مورد مواردی که نیاز به تصمیم چندین قاضی دارند، مثل دیوان عدالت اداری.
• دادنامه تسلیم
  برای تسلیم اموال، مستندات یا اطلاعات به یک طرف در قالب یک دادنامه.
• دادنامه اجرایی
  دادنامه‌ ای که بر اساس آن، اجرای تصمیمات دادگاه صورت می‌ گیرد.
• دادنامه طلاق
  مربوط به تصمیمات دادگاه در پرونده‌های طلاق و مسائل خانواده.
• دادنامه حضانت
  مرتبط با تصمیمات دادگاه در مورد حضانت و مسائل مرتبط با کودکان.
• دادنامه اعلام ورشکستگی
  در موارد ورشکستگی شخص یا شرکت، دادگاه ممکن است دادنامه‌ای صادر کند.
• دادنامه اعلام وصول
  در صورتی که یک شخص یا شرکت مبلغی را بدهکار باشد، دادنامه اعلام وصول صادر می‌شود.

هر نوع دادنامه معمولاً به منظور اجرا، اطلاع‌ رسانی و حفظ حقوق طرفین در پرونده مربوطه مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

چه اطلاعاتی در دادنامه نوشته می شود؟

دادنامه یک سند رسمی و حقوقی است که شامل اطلاعات مهمی درباره پرونده و تصمیمات دادگاه می‌ شود. در دادنامه عناصر مهم و اطلاعاتی که عبارتند از:

• نام دادگاه
  نام دقیق و مشخص دادگاهی که دادنامه از آن صادر شده است.
• شماره پرونده
  یک شماره یکتا که به هر پرونده اختصاص داده می‌ شود و معمولاً در دادگاه ثبت می‌ شود.
• نام طرفین
  نام و اطلاعات هویتی کامل طرفین در پرونده، شامل کلیه اطلاعات مربوط به خودشان و وکلایشان.
• توضیحات در مورد پرونده
  شرح مختصری از موضوعات و ادعاهای مطرح شده در پرونده.
• تاریخ صدور دادنامه
  تاریخ دقیقی که دادنامه توسط دادگاه صادر شده است.
• تصمیمات دادگاه
  جزئیات دقیق در مورد تصمیمات و حکم دادگاه، اعلام کننده اینکه حق و حقوق به کدام طرف تعلق دارد.
• اطلاعات اجرایی
  در صورت لزوم، جزئیات مربوط به اجرای تصمیمات دادگاه و اطلاعات مرتبط با اجرای دادنامه.
• امضای قاضی
  که همانطور که توضیح داده شد، امضای قاضی در نسخه دست نویس در بایگانی پرونده های حقوقی قرار میگیرد و نسخه هایی که به طرفین دعوا داده می شود امضای قاضی را ندارد.

سخن پایانی

دادنامه یک سند رسمی است که تصمیمات و حکم‌ های یک دادگاه را درباره یک پرونده حقوقی یا کیفری نمایان می‌ سازد. این سند شامل اطلاعاتی از جمله نام دادگاه، شماره پرونده، نام طرفین، تصمیمات دقیق دادگاه، و تاریخ صدور می‌ شود. دادنامه به عنوان ابزار اجرای قانون و حفظ حقوق طرفین در پرونده‌ های حقوقی بسیار اهمیت دارد و تأثیر مستقیمی بر اجرای تصمیمات دادگاه دارد.

سوالات متداول دادنامه چیست؟

1. اطلاعاتی که در دادنامه وجود دارد چه مواردی را شامل می‌شود؟
   دادنامه شامل اطلاعاتی نظیر نام دادگاه، شماره پرونده، نام طرفین، توضیحات پرونده، تاریخ صدور، تصمیمات دادگاه، اطلاعات اجرایی، و امضای قاضی است.
2. چه نقشی در اجرای تصمیمات دادگاه دارد؟
   دادنامه نقش اساسی در اجرای تصمیمات دادگاه دارد؛ زیرا اعلام می‌کند که حق و حقوق به کدام طرف تعلق دارد و اجرای تصمیمات را تضمین می‌کند.
3. آیا همه دادنامه‌ها یکسان هستند؟
   خیر، دادنامه‌ها بسته به نوع پرونده و نوع تصمیمات دادگاه ممکن است متفاوت باشند؛ مثلاً دادنامه حقوقی با دادنامه کیفری تفاوت‌هایی دارد.
4. چگونه می‌ توانم یک دادنامه را دریافت کنم؟
   دادنامه عموماً پس از صدور توسط دادگاه، به طرفین پرونده تحویل داده می‌ شود. طرفین می‌ توانند به دادگاه مراجعه کرده و از کتابخانه دادگاه یا سامانه الکترونیکی آن دسترسی پیدا کنند.
5. آیا می‌ توان در مقابل تصمیمات دادگاه اعتراض کرد؟
   بله، در برخی موارد ممکن است امکان اعتراض به تصمیمات دادگاه وجود داشته باشد که معمولاً به وسیله راه‌های قانونی خاصی صورت می‌گیرد.