امروزه در معاملات املاک، خودرو و غیره مبالغ بسیار بالایی بین خریدار و فروشنده رد و بدل می شود، این مبالغ را نمی توان به صورت نقد جا به جا کرد؛ بنابراین افراد از چک های مختلف یا روش های دیگر استفاده می کنند. اما آیا می توان از چک شخص دیگری در معامله استفاده کرد؟ تا ثمن معامله پرداخت نمود.
این سؤالی است که بارها از مشاوران حقوقی تاوکیل پرسید شده است، در این مقاله قصد داریم به توضیح همین سؤال و روش های پیگیری چک برگشتی افراد بپردازیم.
استفاده از چک شخص دیگر در معامله
اگرچه جواب پرسش آیا می توان از چک شخص دیگری در معامله استفاده کرد؟ مثبت است، اما به هیچ وجه توصیه نمی‌شود که از چک افراد دیگر برای پرداخت ثمن معامله استفاده کرد. برای در ک این موضوع باید دو عنوان مهم را در ابتدا توضیح دهیم.
1 – بری الذمه: برای درک بهتر معامله ای را که طی آن یک واحد آپارتمان خرید و فروش شده است، تصور کنید. اگر در این معامله خریدار چک شخص دیگری را به فروشنده داده باشد و فروشنده نیز آن را پذیرفته باشد. در صورتی که چک وصول نشود، خریدار بری الذمه شناخته شده و فروشنده نمی تواند از دست وی شکایت کند.
بری الذمه به معنای رها شده از دین خود است، که در این مثال به معنای این است که خریدار دیگر دینی به فروشنده ندارد، زیرا دادن چک به نوعی پرداخت وجه به حساب می آید، حتی اگر هنوز وصول نشده باشد.
2 – بند فسخ خیارات: در این بند شرطی ذکر شده است که اگر خریدار در زمان تعیین شده ثمن مورد نظر را به فروشنده پرداخت نکند و فروشنده هنوز مال را تسلیم خریدار نکرده باشد، می تواند معامله را فسخ و مال خود را باز پس بگیرد.
با توجه به توضیحات دو عنوان بالا می توان گفت اگر چک شخص دیگر در معامله رد و بدل شده باشد، خریدار بری الذمه شناخته شده و فروشنده نیز نمی تواند از بند خیارات فسخ بهره ببرد.
تنها یک راه برای فروشنده وجود دارد که می تواند از طریق آن ثمن معامله را دریافت نماید شکایت و برگشت زدن چک است. در ادامه روش های برگشت زدن چک را باهام مرور خواهیم کرد.
انواع شکایت از چک برگشتی
بهترین روش های وصول چک برگشتی در سه گروه جای داده می شوند که در ادامه آن ها را توضیح خواهیم داد.
1 – اقدام حقوقی برروی چک شخص دیگر در معامله
اگر از این روش برای وصول چک خود استفاده کردید، باید بدانید که دیگر قادر به شکایت کیفری نخواهید بود. اما این روش دارای مزیت هایی نسبت به روش کیفری می باشد.
2 – شکایت کیفری
این روش برای شکایت برروی چک برگشتی بسیار مورد استقبال مردم است، زیرا سریع تر به نتیجه رسیده و حکم جلب فرد صادر کننده چک صادر می شود.
3 – شکایت از طریق اداره ثبت
چک به عنوان یک سند شناخنه می شود؛ بنابراین بهترین روش شکایت همین روش است.
( اگر قصد مطالعه مطالب بیشتر راجب بهترین روش های وصول چک برگشتی دارید، اینجا کلیک کنید.)
نکات مهم در خصوص استفاده از چک در معامله
- به هیچ وجه چک شخص دیگری را در معامله به عنوان ثمن قبول نکنید.
- اگر می خواهید چک به عنوان ثمن معامله دریافت کنید، حتماً چک به نام خود خریدار باید باشد.
- توجه داشته باشید تا حتماً چک توسط خود فرد تکمیل گردد، زیرا در غیر این صورت می تواند بر روی جعلی بودن آن ادعا کند.
- حتماً چک دارای تاریخ دریافت نمایید، زیرا چک بدون تاریخ را نمی توان پیگیری کرد.
- قبل از دریافت چک به عنوان ثمن معامله حتماً حساب صاحب چک را بررسی کنید تا از قابل اطمینان بودن آن مطمئن شوید.
- دقت کنید که امضای صاحب چک با امضایی که در برگه ی چک می زند، حتماً یکسان باشد.
- تاریخ، شماره و به صورت کلی اطلاعات مربوط به چک را به صورت کامل داخل قرارداد بنویسید.
نتیجه گیری
برای پاسخ این پرسش که آیا می توان از چک شخص دیگری در معامله استفاده کرد؟، باید بگوییم این کار بلامانع است اما به هیچ وجه توصیه نمی شود، زیرا در صورت کوچک ترین اختلاف یا مشکل، پیگیری این گونه چک ها بسیار مشکل خواهد بود.
برای تنظیم قرارداد حتماً با یک وکیل حقوقی مشورت نمایید و بهتر است در این مواقع یک وکیل با شما همراه باشد، زیرا با جا به جا کردن چند کلمه ی به ظاهر ساده می توان موضوع قرارداد را تغییر داد.
سؤالات متداول
- آیا می توان از چک شخص دیگری در معامله استفاده کرد؟
بله، اما این کار به هیچ وجه توصیه نمی شود.
- بری الذمه به چه معناست؟
به فردی که ازدین خود رها شده است بری الذمه می گویند.
- آیا بر اساس چک شخص دیگری که برای ثمن معامله پرداخت شده اما وصول نشده است، از بند خیارات استفاده کرد؟
خیر، فقط می توانن برروی چک اقدام نمود و شکایت کند.
- چرا پیگیری کیفری برروی چک برگشتی بسیار مورد استقبال است؟
زیرا این روش به سرعت به نتیجه رسیده و از طریق آن می توان حکم جلب فرد را گرفت.