شرکت ها را می توان از دیدگاه های متنوعی با یکدیگر مقایسه کرد. اما تفاوت شرکت ها از سه نظر بسیار حائز اهمیت است. این سه نظر را این گونه می توان بیان کرد:« تشکیل، ثبت و جلوگیری از انحلال» تفاوت شرکت سهامی عام و خاص نیز در همین سه زمینه بسیار اهمیت دارد که در ادامه ی مطلب قصد داریم به آن بپردازیم.
مهم ترین تفاوت این دو نوع شرکت به سرمایه ی اولیه ی مورد نیاز برای تشکیل آن ها بازمی گردد، شرکت سهامی عام به مراتب نیازمند سرمایه اولیه بسیار بیشتری نسبت به شرکت سهامی خاص است. برای آن که تفاوت های دیگر این دو نوع شرکت را بررسی کنیم در ادامه با ما همراه باشید.
شرکت سهامی عام و خاص چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
براساس ماده ی 20 قانون تجارت یکی از اتواع شرکت هایی که می توان در ایران به ثبت رساند، شرکت سهامی است. این شرکت به دو نوع عام و خاص تقسیم شده و هرکدام دارای ویژگی های منحصر به فردی می باشد.
علارغم تفاوت ها، این دو نوع شرکت از نظر مسئولیت صاحبان سرمایه، ساختار و غیره دارای شباهات هایی با یکدیگر هستند. در ادامه قصد داریم به بیان تفاوت شرکت سهامی عام و خاص بپرازیم:
1 – تفاوت شرکت سهامی عام و خاص از نظر ثبت و تشکیل
- اولین تفاوت این دو شرکت که در درجه ی اول به چشم می آید همین تفاوت در نام آن ها است هر شرکتی باتوجه به نوع آن باید عبارت عام یا خاص قبل یا بعد از نام شرکت بدون فاصله قید کند. قید شدن نام کامل شرکت در تمام اوراق و اسناد لازم و اجباری است.
- دومین تفاوت مربوط به صاحبان سرمایه در این دو نوع شرکت است. در شرکت های سهامی عام مقداری از سرمایه مورد نیاز برای تأسیس شرکت از طریق پذیره نویسی از مردم و بخش دیگر آن توسط خود مؤ سسان تأمین می شود. اما سرمایه شرکت های سهامی خاص تماماً از طریق مؤسسات تأمین می شود.
- سرمایه مورد نیاز برای تأسیس شرکت های سهامی عام به مراتب بیشتر از سرمایه ی لازم برای تأسیس شرکت های سهامی خاص است.
- مؤسسان شرکت های سهامی عام باید حداقل 20 درصد سرمایه را خودشان تأمین کنند.
2 – تفاوت از نظر اداره و مدیریت کردن
- نقل و انتقال سهام در شرکت های سهامی عام نمی تواند تنها با توافق مدیران شرکت انجام شود، در صورتی که این قانون در مورد شرکت هایی با سهامی خاص لحاظ نمی شود.
- تمام موسسان و پذیره نویسان در مجمع عمومی شرکت های سهامی عام حق دارند حضور پیدا کنند و هر سهم دارای یک حق رأی است اما در مورد شرکت های سهامی خاص تنها مؤسسان حضور می یابند، زیرا اصلاً پذیره نویسی وجود ندارد.
- تعداد هیأت مدیره در شرکت سهامی خاص باید حداقل دو نفر بوده و در شرکت سهامی عام این تعداد پنج نفر است.
3 – تفاوت این دو نوع شرکت از نظر انحلال
تقریباً می توان گفت تفاوتی در مورد انحلال این دو نوع شرکت وجود ندارد. تنها موضوع مرتبط با حداقل سرمایه لازم برای تأسیس این دو نوع شرکت است. اگر تحت هر شرایطی سرمایه این دو نوع شرکت از حداقل مبلغی که قانون گذار تعیین کرده است کم تر شود، مدیران و اعضای هیأت مدیره یک سال زمان دارند تا در راستای افزایش سرمایه اقدامات لازم را انجام دهند، اما اگر بعد از مدت یک سال این سرمایه افزایش پیدا نکند، هر ذی نفعی می تواند از دادگاه درخواست انحلال این شرکت را کند.
جمع بندی
تفاوت شرکت سهامی خاص و عام در سه موضوع کلی خلاصه می شود که این سه موضوع شامل ثبت، اداره و انحلال این شرکت ها است. اگر قصد دارید شرکتی تأسیس کنید، آشنایی با این موارد کمک می کند تا دچار ضرر و زیان های کلان نشوید و سنجیده عمل کنید.
بهترین کار در این زمینه مشورت با یک وکیل تجاری کاربلد است تا شما را در این زمینه راهنمایی کند.
سؤالات متداول
- عمده ترین تفاوت شرکت سهامی خاص و عام در چیست؟
عمده ترین تفاوت این دو نوع شرکت مربوط به حداقل سرمایه لازم برای تأسیس آن ها باز می گردد. سرمایه سهامی عام نیازمند سرمایه حداقلی بیشتری است.
- تعداد اعضای هیأت مدیره این دو نوع شرکت حداقل باید چند نفر باشد؟
تعداد اعضای هیأت مدیره در شرکت های سهامی عامی حداقل باید 5 نفر و در شرکت های سهامی خاص حداقل باید 2 نفر باشد.
- اگر سرمایه این دو نوع شرکت از مبلغی که قانون گذار تعیین کرده کم تر شود، چه اتفاقی می افتد؟
مدیران و اعضای هیأت مدیره یک سال زمان دارند تا سرمایه را افزایش دهند در غیر این صورت هر ذی نفعی می تواند در خواست انحلال آن شرکت را از دادگاه درخواست کند.