اگر شرایطی که قانون گذار تعیین کرده است در زندگی زناشویی رعایت نشود، مرد می تواند مجدداً ازدواج کند اما این شرایط دقیقاً چیست؟ شرایط ازدواج مجدد مرد از نظر قانون گذار چه مواردی است؟ آیا ازدواج مجدد بدون رضایت همسر اول صحیح است؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که این اقدام چه با رضایت همسر اول انجام شود و چه همسر اول در این رابطه رضایت نداشته باشد، صحیح بوده و بلامانع است اما اگر رضایت همسر به عنوان یکی از شروط ازدواج شناخه شود، مرد مجرم بوده و باید تبعات کیفری خود را بگذراند.
اما برای پاسخ سؤالات دیگر کافی است تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا یک به یک این سؤالات را بررسی کنیم.
شرایط ازدواج مجدد مرد چیست؟
از نظر قانون گذار مرد اجازه ی گرفتن همسر اول را فقط تحت شرایطی خاص دارد؛ شرایط ازدواج مجدد مرد بر طبق ماده ی 16 قانون حمایت از خانواده به شرح زیر است:
- رضایت همسر اول.
- عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی.
- عدم تمکین زن از شوهر.
- ابتلاء زن به جنون یا امراض صعب‌العلاج موضوع بندهای ۵ و ۶ ماده 8 (5- ابتلا هر یک از زوجین به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای طرف دیگر در مخاطره باشد. 6- جنون هر یک از زوجین در مواردی که فسخ نکاح ممکن نباشد.)
- محکومیت زن وفق بند ۸ ماده ۸.(محکومیت زن یا شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به نج سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به پنج سال یا بیشتر حبس و بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.)
- ابتلاء زن به هر گونه اعتیاد مضر برابر بند ۹ ماده ۸.(ابتلا به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی زناشویی را غیرممکن سازد.)
- ترک زندگی خانوادگی از طرف زن.
- عقیم بودن زن.
- غایب مفقودالاثر شدن زن برابر بند ۱۴ ماده (در مورد غایب مفقودالاثر با رعایت مقررات ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی)
لازم به ذکر است که اگر زنی از همسر خود تمکین نکند، به عنوان زن ناشزه شناخته می شود، که ناشزه بودن زن به مرد اجازه ی ازدواج مجدد را می دهد.
در چه صورتی ازدواج مجدد مرد صحیح است؟
در بالا شرایط ازدواج مجدد مرد را از نظر قانون گذار بیان کردیم، در ادامه شرایط که دو طرف ازدواج یعنی زوج و زوجه باید داشته باشند را بیان خواهیم کرد:
1 – اهلیت اشتن
اهلیت داشتن به معنای شایستگی فرد برای گرفتن تصمیمات حقوقی و قانونی است، اگر فردی دارای اهلیت نباشد نمی تواند این تصمیم را برای زندگی خود بگیرد.
2 – رضایت طرفین
دو طرف ازدواج یعنی زوج و زوجه باید از انجام این موضوع کاملاً رضایت داشته باشند، در غیر این صورت آن ازدواج باطل است.
مدارک لازم برای ازدواج مجدد مرد
با توجه به ماده ی 20 قانون حمایت از خانواده ثبت نکاح دائم و به طور کلی هر آن چه که به آن مرتبط می شود، اجباری است؛ بنابراین ازدواج مجدد نیز باید به ثبت برسد، در غیر این صورت مرد مجرم شناخته می شود.
مدارک لازم برای این اقدام به شرح زیر است:
- اجازه اختیار همسر جدید توسط دادگاه یا ارائه گواهی فوت همسر اول یا برگه طلاق نامه وی
- اصل شناسنامه
- اصل کارت ملی
- عکس
- برگه جواب آزمایشات
علاوه بر مدارک بالا اگر زوجه باکره باشد، اجازه ی پدر و مدارک شناسایی وی لازم است. اگر به هر دلیلی پدر زوجه برای ازدواج حاضر نشود، باید درخواستی مبتی بر اجازه ی ازدواج به دادگاه تقدیم شود و بعد از صدور اجازه نامه از دادگاه برای جاری کردن عقد اقدام شود.
حکم ازدواج مجدد مرد بدون رضایت همسر
این موضوع را می توان در دو حالت مختلف بررسی کرد، که این دو حالت را برای شما در ادامه توضیح خواهیم داد:
1 – داشتن یکی از شروط ازدواج مجدد
اگر یکی از موارد شروط ازدواج مجدد درمورد مرد جاری باشد، می تواند با مراجعه به دادگاه و تنظیم دادخواستی مبتنی بر این موضوع ، اجازه ی ازدواج مجدد را از دادگاه بگیرد. البته باید دقت شود که دادگاه در این مورد سخت گیرانه عمل کرد و بعد از تحقیقات راجب شرایط زن اول و همچنین توانایی مالی مرد این اجازه را صادر می کند.
2 – نداشتن شرایط لازم
اگر زن رضایتی در مورد این کار نداشته باشد و مرد بدون رضایت او این اقدام را انجام داده باشد، زن می تواند برعلیه مرد و زن دوم شکایتی تنظیم نماید. براین اساس ممکن است مرد به شش ماه تا یک سال حبس محکوم شود. اما ازدواج از نظر شرعی مشکلی نداشته و صحیح است.
ثبت ازدواج مجدد
همان طور که بیان کردیم، ثبت ازدواج دائم اجباری است و مرد باید این اقدام را در اولین فرصت انجام دهد.
حال اگر یک دفتر رسمی ازدواج، بدون برگه ی رضایت نامه همسر(در صورتی که وجود آن الزامی بود) اقدام به ثبت ازدواج کند، مجرم شناخته شده و به شش ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.
هچنین اگر مرد در مورد ثبت ازدواج دائم خود به مدت یک ماه تعلل ورزد، مجرم بوده و به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می شود.
کلام پایانی
شرایط ازدواج مجدد مرد وابسته به رضایت یا عدم رضایت همسر اول است اما قانون گذار نیز در این رابطه بسیار با دقت عمل کرده است. اگر مرد دارای یکی از شروط ماده ی 16 قانون حمایت از خانواده باشد، بدون رضایت همسر و با گرفتن اجازه نامه از دادگاه می تواند مجدد ازدواج کند و هیچ منع قانونی برای وی وجود ندارد.
سؤالات متداول
- آیا مرد بدون رضایت همسر اول می تواند مجدد ازدواج کند؟
بله، اگر یکی از شرایط ازدواج مجدد برای وی جاری باشد، بدون رضایت همسر اول نیز می تواند مجدد ازدواج کند.
- شرایط زوج و زوجه برای ازدواج مجدد چیست؟
داشتن اهلیت و رضایت دو طرف برای ازدواج ضروری است.
- اگر هیچ یک از شرایط ازدواج مجدد برای مرد برقرار نبوده و بدون رضایت همسر اول خود ازدواج کرده باشد، حکم آن ازدواج چیست؟
باتوجه به شرایط مطرح شده، مرد مجرم شناخته می شود اما ازدواج وی صحیح بوده و مشکلی ندارد.
- حکم مردی که بدون رضایت همسر خود ازدواج کرده است، چیست؟
اگر مرد بدون داشتن هیچ یک از شرایط قانونی اقدام به ازدواج مجدد کند، مجرم شناخه شده و به شش ماه تا یک سال حبس محکوم می شود.