در حالت عادی زن حق اشتغال به کار را می تواند داشته باشد. ولی دربرخی از شرایط منع اشتغال زن توسط مرد یا زوجه که با او به عقد نکاح درآمده باشد امکان پذیر است. یعنی مرد می تواند با توجه به وجود برخی دلایل و شرایط زوجه را از کار کردن بیرون از خانه منع کند. و طبق قوانین مشخص کار کردن زوجه بدون رضایت زوج به معنی عدم تمکین است. با وجود اینکه زن در شروط ضمن عقد می تواند حق اشتغال را بگیرد؛ با اینحال مرد با وجود برخی شرایط مثل اینکه کار کردن زن با مصالح خانواده و حیثیت و آبروی خانوادگی منافات داشته باشد می تواند زوجه را از اشتغال منع کند.
اشتغال به کار زن در قانون
بر اساس ماده 28 قانون اساسی:” هرشخصی حق این را دارد که، هر شغلی را که به آن تمایل دارد و مهارت و علاقه دارد انتخاب کند به شرط آنکه مخالف قوانین و اسلام و نفی شدن حقوق دیگران نباشد.” بر اساس این ماده قانون زن ها همانند مردان در جامعه حق این را دارند تا نسبت به انتخاب شغل و اشتغال به کار آزاده عمل کنند.
از این رو و باتوجه به حقی که افراد جامعه به طور کل دارند، بسیاری از زنان بعد از عقد نکاح در بیرون از خانه نیز به کار و کسب درآمد می پردازند، از این رو معمولا در این روزها زنان در زمان انجام عقد نکاح در شروط ضمن عقد خود در عقد نامه ها نسبت به داشتن حق اشتغال زن اعلام میکنند. و زوج یا مرد نسبت به قبول این موضوع اعلام داشته باشد پس از عقد دیگر نمیتواند نسبت به منع اشتغال زن ممانعتی داشته باشد.
منع اشتغال به کار زوجه توسط زوج
با وجود این توضیحاتی که تا به الان داده شده، این سوال مطرح می شود که مرد می تواند منع اشتغال زن شود؟ که در پاسخ نسبت به این سوال باید بگوییم که طبق ماده 1171 قانون مدنی:”
شوهر می تواند با تایید دادگاه زن خود را از اشتغال به شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خود یا زن باشد منع کند .
البته این موضوع بالعکس نیز می تواند باشد یعنی زوجه نیز با وجود چنین ادله ای می تواند به دادگاه شکایت نموده و در صورت تایید دادگاه و ایجاد نشدن مشکلی در معشیت خانوار زوج را از اشتغال نسبت به شغل خاصه منع می کند.
موارد منع اشتغال به کار زوجه توسط زوج
2 مورد اساسی در اینباره وجود دارد که در صورت اثبات شدن به قاضی زن را از اشتغال منع می کند:
- منافات داشتن شغل زن با مصحلت های خانواده
به عنوان مثال ساعات کاری زوجه به قدری طولانی و خسته کننده باشد که وی فرصصتی برای انجام وظاظبف زندگی و روابط زناشویی نداشته باشد. - شغل زن با حیثیت خود او و یا همسرش منافات داشته باشد
به طور کلی در قانون زنان نسبت به تامین معیشت خانواده هیچ وظیفه ای ندارند و مردان باید این وظیفه را انجام دهند. از این رو اگر شغلی که زن به آن اشتغال داشته باشد باعث ازبین رفتن آبرو و حیثیت خود او و یا همسرش شود مرد در صورتی که بتواند این موضوع را به دادگاه اثبات نماید قاضی می تواند نسبت به منع اشتغال زن حکم صادر کند.
سخن پایانی
اشتغال زنان در دنیای امروز یک امر عادی و روتین شده است و معمولا کمتر مردی است که با این مسئله مشکلی داشته باشد با این حال اگر زوج نسبت به اشتغال زن گارد داشته باشد و بتوانند به صورت قانون و با ادله و دلایل مشخص این موضوع را به دادگاه اثبات کند می تواند نسبت به منع اشتغال زن اقدام نماید. دلیل وجود چنین قانونی نیز این است که چونکه زن نسبت به تامین رفاه و معیشت خانواده هیچ مسئولیتی ندارد و در زندگی اولین مسئولیت زن اداره امور داخل خانه است و تربیت فرزند و ایجاد گرما و مهر همسی و مادری و مسئولیت مرد تامین معیشت و خرج خانواده است مرد چنین حکمی را می تواند در صورت اثبات ادله داشته باشد.
سوالات متداول شرایط منع اشتغال زن
- مرد در چه صورتی نمیتواند نسبت به دریافت حکم منع اشتغال زن اقدام نماید؟
اگر زن در زمان عقد نکاح در شروط ضمن عقد در باره حق اشتغال خود از مرد امضا گرفته باشد. - چرا چنین قانونی درباره منع اشتغال زن وجود دارد؟
زیرا وظیفه زن نیست که نسبت به تامین معیشت و رفاه خانواده اقدامی نماید. - شروطی که مرد می تواند نسبت گرفتن حکم منع اشتغال زن اقدام نماید؟
دو مورد اساسی وجود دارد: 1) شغل زن با مصلحت های خانواده منافات داشته باشد. 2) شغل زن با حیثیت خود و یا همسرش منافات داشته باشد.