مجازات عدم پرداخت نفقه چیست؟

مجازات عدم پرداخت نفقه چیست

نفقه چیست؟

طبق ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، نفقه شامل همه نیازهای متعارف و مناسب برای وضع زن است و باید با توجه به وضع اقتصادی زوجه، به تعداد و کیفیت مشخصی تعیین شود. در حق استحقاق نفقه برای زن، فقیر بودن و نیاز داشتن شرطی نیست و در هر صورت، مرد موظف به پرداخت نفقه به زن است، حتی اگر زن یکی از ثروتمندترین افراد باشد.

طبق ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی، اگر شخصی به اندازه‌ی قابل توجهی امکانات مالی داشته باشد و نفقه زن خود را پرداخت نکند یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب‌ النفقه امتناع کند، دادگاه مجرم را به حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه محکوم می‌ کند. و اینکه مجازات عدم پرداخت نفقه چیست؟ را در ادامه این مقاله باهم بررسی کنیم.

مجازات عدم پرداخت نفقه

همان‌طور که گفته شد، عدم پرداخت نفقه منجر به عواقبی می‌ شود که با حکم دادگاه در نهایت اجرا می‌ شود. اما اگر مرد از پرداخت نفقه خودداری کند، مجازات برای عدم پرداخت نفقه به دو دسته تقسیم می‌ شود:

مجازات حقوقی عدم پرداخت نفقه

به موجب ماده ۱۱۱ قانون مدنی، در صورتی که مرد از پرداخت نفقه خودداری کند، زن می‌ تواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست تعیین میزان نفقه را داشته باشد. در این صورت، دادگاه پس از تعیین میزان نفقه، مرد را به پرداخت آن ملزم خواهد کرد.
با توجه به ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی، اگر اجرای حکم تعیین نفقه امکان‌ پذیر نباشد، مطابق با این ماده، در صورتی که مرد از پرداخت نفقه خودداری کند، با وجود دلایلی مانند عدم توانایی مرد یا خودداری عمدی از پرداخت، زن می‌ تواند درخواست طلاق از دادگاه داشته باشد. در این حالت، اگر مرد از انجام حکم دادگاه امتناع کند، دادگاه می‌ تواند زن را به اذن قاضی طلاق دهد و در نهایت، اگر مرد از انجام حکم دادگاه امتناع کند، زن می‌ تواند با اذن حاکم به طلاق برسد. برای دستیابی به اطلاعات بیشتر در این خصوص، مشاوره با وکیل متخصص در زمینه طلاق می‌ تواند مفید و راهنمایی کننده باشد.

مجازات کیفری عدم پرداخت نفقه

به موجب ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات)، هر کس که امکانات مالی دارد ولی از پرداخت نفقه زن خود یا سایر اشخاص واجب‌ النفقه خودداری کند، دادگاه می‌ تواند او را به حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه محکوم کند. بنابراین، مجازات کیفری برای عدم پرداخت نفقه به صورت حبس تعیین شده است.
لازم به ذکر است که ماده ۵۳ قانون حمایت از خانواده ماده ۶۴۲ را از قانون مجازات اسلامی نسخ کرده است؛ بنابراین، در خصوص مجازات کیفری عدم پرداخت نفقه، باید به مفاد ماده مذکور در قانون حمایت از خانواده اعتماد کرد. بر اساس این ماده، هر کس که امکانات مالی دارد و با وجود امکانات، از پرداخت نفقه به زن خود یا سایر اشخاص واجب‌ النفقه خودداری کند، به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌ شود. تبصره این ماده این حکم را در خصوص زنی که عدم تمکین به موجب قانون است و هم‌ چنین فرزندان ناشی از لقاح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی نیز قابل اجرا می‌ داند.
توجه داشته باشید که ممکن است مرد در دادگاه عدم پرداخت نفقه را انکار کند و ادعای پرداخت آن را داشته باشد. در این صورت، مرد باید با کمک یک وکیل حقوقی پرداخت نفقه را ثابت کند، زیرا اصل بر عدم پرداخت نفقه بوده و اثبات خلاف آن بر عهده‌ ی زوج است، مگر اینکه دلایلی مانند توانایی زن در امرار معاش و گذران زندگی ارام برای زوج به عنوان ادله‌ ای برای مصلحت زوج مورد توجه قرار گیرد.
نفقه برای چه کسانی است
نفقه متعلق به چه کسانی است

نفقه به چه کسانی تعلق می گیرد؟

مطابق با قانون زوجه و افراد نسبی چه در خط عمودی چه صعودی و چه نزولی همگی شامل پرداخت نفقه می شود. ولی فرقی که بین نفقه زن و افراد نسبی وجود دارد این است که اگر زوجه از همسر خود تمکین کند  و یا به دلیلی قانونی  تمکین نکند و موجه بوده باشد در هر حالت زوج مکلف است که نفقه را پرداخت کند فرقی هم نمی کند که شرایط مالی را داشته باشد یا نداشته باشد. و درباره افراد نسبی مرد فقط در صورتی که تمکن مالی داشته باشد و بتواند از پس مخارج بر بیایید می تواند نفقه را پرداخت کند. افراد نسبی نیز در صورتی که شرایط این را ندارند که شغلی داشته باشند و معیشت خود را تامین کنند می توانند نفقه را دریافت کنند.

دریافت حکم جلب برای عدم پرداخت نفقه

مطابق با تشریح‌ های ارائه شده، حکم جلب سیار یک اقدام قانونی است که قانون‌ گذار برای مواجهه با افرادی که از انجام وظایف مالی سرباز می زنند، اقدام به تدابیری چون جلب اجباری می‌ کند. به عنوان مثال، اگر مرد به عنوان خانواده موظف به پرداخت نفقه به همسر و اقوار خانوادگی خود باشد ولی این تکلیف را ادا نکند، می‌ توانند همسر و فرزندان به مراجع قضایی مراجعه کرده و درخواست تدابیری مانند حکم جلب سیار را ثبت کنند.
در صورتی که دادگاه حقوقی پس از صدور حکم نهایی برای پرداخت نفقه اجراییه را صادر کند و مدت زمان معینی از اجرای این حکم گذشته باشد و مرد همچنان اقدام به پرداخت نکند، دادگاه می‌ تواند به درخواست همسر، با توجه به شرایط، حکم جلب را صادر کند و در صورتی که اموالی وجود داشته باشد، آن را توقیف کند یا اقدامات لازم را برای جبران خسارت انجام دهد.
سخن پایانی

اگر مرد خانواده نسبت به پرداخت نفقه تکمین نمی کند و نفقه را پرداخت نمی کند، بهتر این است قبل از حضور در دادگاه برای اقدام به شکایت با کارشناسان تاوکیل در این باره مشورت نمایید تا بهترین نتیجه را کسب کنید.

پرداخت نفقه برای زن
مجارات عدم پرداخت نفقه

سوالات متداول مجازات عدم پرداخت نفقه چیست؟

  1. چه اقداماتی برای اجبار به پرداخت نفقه وجود دارد؟
    حکم جلب سیار، توقیف اموال، مجازات‌های قانونی دیگر
  2. چه مدت زمانی پس از صدور حکم نهایی می‌ توان از مجازات‌ ها استفاده کرد؟
    زمان مشخصی پس از صدور حکم تعیین می‌ شود که در صورت عدم پرداخت، مجازات اجرا می‌ شود.
  3. آیا هر کسی می‌ تواند برای جلب مجازات عدم پرداخت نفقه درخواست کند؟
    بله، افرادی که حقوق نفقه را دارند، می‌ توانند از طریق دادگاه‌ ها درخواست اجرای حکم را ثبت کنند.
  4. آیا مجازات‌ ها ممکن است تغییر کنند؟
    بله، با توجه به شرایط و اقدامات انجام شده، ممکن است دادگاه تصمیم به تغییر مجازات‌ها بگیرد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *