شاید نگرانی درباره وراثت و امور مرتبط با آن داشته باشید. از تقسیم دارایی تا فروش ممکن است نیاز به داشتن گواهی از مراجع قانونی داشته باشد. وراث پس از فوت فرد متوفی ممکن است نیاز به انجام مراحلی مانند فروش یا انتقال میراث داشته باشند که بدون رعایت مراحل اداری و قانونی انجام نمی شود. این مقاله راهنمای کاملی درباره نحوه دریافت گواهی انحصار وراثت می دهد و با آگاهی از این مفاهیم، می توانید بهتر و ساده تر اقدامات لازم را انجام دهید.
مراحل گرفتن گواهی انحصار وراثت
برای دریافت این گواهی بهتر است ابتدا با نحوه دریافت آن بیشتر آشنا شوید.
اثبات ورثه بودن
اولین گام برای اثبات وراثت و شناسایی ورثه های متوفی، دریافت گواهی انحصار وراثت است. این گواهی، یک سند قانونی است که وراث به‌طور دقیق در آن مشخص می شوند. در این مدرک، نه تنها وراث معین مشخص می شوند بلکه سهم هر یک از آن ها در ارث بری نیز تعیین می‌گردد. برای ارائه به تمامی دفاتر دولتی، داشتن این گواهی اجباری است و بدون این مدرک، شخص نمی تواند اثبات کند که جزو ورثه متوفی است.
وراث چه کسانی هستند؟
مذاهب و ادیان معتبر در قانون اساسی پیروی می کنند ولی در مسائل ارث، ایرانیان مسلمان و شیعه به مقررات قانون مدنی پایبند هستند. وراث نسبی به ۳ دسته تقسیم می شوند و اگر حداقل یک نفر از دسته قبلی وراث باشد، دستور به اعضای دسته بعدی نمی رسد.
طبقه بندی ارث با توجه به قانون
با توجه به قانون مدنی، طبقه‌بندی وراثت به شرح زیر است:
طبقه اول:
- همسر متوفی
- پدر و مادر
- فرزندان و در صورت عدم وجود آنها، نوه‌ها
طبقه دوم:
- پدربزرگ و مادربزرگ
همسر متوفی - خواهر و برادر و در نبود آنها، فرزندان آنان
طبقه سوم:
- همسر متوفی، عمو، عمه، دایی و خاله متوفی و در صورت عدم وجود آنان، فرزندان آنان
- در صورت عدم حضور اشخاص مذکور، نوبت به عمو، عمه، خاله، دایی، پدر و مادر متوفی می رسد.
- همچنین، زوجین با عقد دائمی در تمامی طبقات جزء وراث محسوب می‌شوند.
آشنایی با انواع گواهی انحصار وراثت
گواهی محدود
گواهی نامحدود
مدارک لازم برای درخواست انحصار وراثت
- استشهادیه محضری
- شناسنامه متوفی
- عقدنامه یا رونوشت
- شناسنامه وراث
- وصیت نامه رسمی شخص فوت شده
- گواهی تسلیم اطهارنامه مالیاتی برای متوفیان قبل از سال ۹۵ که تاکنون اقدامی نکرده اند.
استشهادیه محضری حصر وراثت چیست؟
اگر یکی از وراث همکاری نکند چه می شود؟
گاهی اوقات ممکن است یکی از وراث به هر دلیلی همکاری نکند. این موضوع می تواند به دلیل دسترسی نداشتن به شناسنامه یا مدارک شناسایی یک یا چند نفر از ورثه باشد. در این شرایط، حتی اگر فقط یکی از وراث درخواست صدور گواهی حصر وراثت داشته باشد، شورای حل اختلاف اطلاعات مورد نیاز را از اداره ثبت احوال جمع آوری می کند. بنابراین مشکلی وجود ندارد و تنها ممکن است زمان انجام کار کمی طولانی تر شود.
برای انحصار وراثت کجا برویم؟
اگر وکیلی دارید که تمام مراحل را از طریق دادگستری انجام می دهد، در غیر اینصورت باید با مدارک گفته شده به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و دادخواست صدور گواهی انحصار ورثه را ارائه دهید. شورای حل اختلاف آدرس آخرین اقامت متوفی را که شما اعلام می‌کنید، صالح برای صدور گواهی است. قبل از رفتن به دفتر قضایی، اگر وکیل ندارید، حتماً استشهادیه محضری را تهیه کنید تا وقتتان تلف نشود.
سخن پایانی
انحصار وراثت یکی از دغدغه های کسانی ست که با این موضوع درگیرند و به طور کامل مراحل این موضوع را نمی دانند، با تاوکیل همراه باشید تا به طور خلاصه در این باره باهم بخوانیم.
سوالات متداول نحوه دریافت گواهی انحصار وراثت
- در صورت گم شدن گواهی انحصار وراثت چه باید کرد؟
اگر شعبه و شماره پرونده را داشته باشید کارتان ساده است و می توانید به راحتی دوباره دریافت کنید، اگر ندارید و درخواستتان برای 7.8 سال گذشته است و شهر مورد نظر را می دانید می توانید به دادسرای شهر مراجعه کنید، اگر ثبت دفتری شده باشد نیز می توانید به دفتررخانه مراجعه کنید؛ و اگر هیچ یک از شرایط بالا را ندارید دوباره باید دادخواست را ارائه دهید. - آیا حضور تمام ورثه در دادگاه ها برای انجام کارهای اداری ضروری ست؟
خیر تنها کافی ست با وکالت دادن به یک نفر همان یک فرزند کافی ست برای انجام باقی کارهای اداری. - مدارک لازک برای دریافت گواهی انحصار وراثت چیست؟
گواهی فوت متوفی، استشهادیه محضری، شناسنامه متوفی، عقدنامه یا رونوشت آن، شناسنامه وراث، وصیت نامه متوفی